De Zweedse beeldend kunstenaar Margareta Magnusson is “ergens tussen de tachtig en de honderd” en heeft een boek geschreven en zelf alleraardigst geïllustreerd: Opruimen voor je doodgaat. Over De edele Zweedse kunst van döstädning: het Zweedse gebruik om je materiële bezittingen te ordenen tegen het einde van je leven. Zo staat het op de achterflap omschreven. Wat mooi is aan dit boekje (144 pagina’s, je hebt het zó uit), is dat ze dit fenomeen van allerlei kanten belicht en er op geen enkele manier iets zwaars van maakt. Alleen de titel van het eerste hoofdstukje al: Opruimen voor je doodgaat is niet verdrietig. Ze laat zien wat de voordelen zijn van het op tijd beginnen met dat opruimen. “[…] Dan is het wel zo prettig als je kunt genieten van alles wat je nog kunt doen zonder voor allerlei dingen te moeten zorgen of orde te moeten scheppen in een puinhoop.” Zo is het maar net en je kunt er niet vroeg genoeg mee beginnen. Het liefst meteen na je pensioen.
Ongeveer halverwege, op bladzijde 61 om precies te zijn, maakt Magnusson anti-reclame voor bedrijven zoals Schone Lei 365. “Ik las laatst in een Amerikaanse krant dat je speciaal mensen kunt inhuren die ouderen helpen op te ruimen […]. Ik denk dat het een goed idee is, maar toen ik zag wat die mensen vragen maakte ik me zorgen over de eindafrekening. Met beleid opruimen voor je doodgaat neemt vele uren in beslag.” Om zich vervolgens zorgen te maken dat mensen het opruimproces dan gaan afraffelen, omdat het anders te duur wordt. En dat staat goede döstädning in de weg, aldus Magnusson. Nou zitten we hier in Nederland en weet ik bovendien wat sommige professional organizers voor tarieven hanteren (100-150 US dollar per uur), dus ik zou dat graag weerleggen.
Zelf dingen wegdoen en opruimen, in je eentje of met z’n tweeën, is niet voor iedereen gemakkelijk. Afgezien van fysieke beperkingen kan er van alles zijn dat je tegenhoudt. Je hebt geen overzicht en je weet niet waar je moet beginnen. Je bent altijd zuinig geweest op je spullen en je gooit liever niets weg dat nog heel is. Je denkt dat wegdoen van spullen gelijkstaat aan het wegdoen van (mooie) herinneringen. Of je wilt spullen niet wegdoen, omdat je denkt dat de gever die jou er blij mee wilde maken dat vervelend zou vinden. Een professional organizer zoals ik kan dan uitkomst bieden. Door het werk te overzien en in hapklare stukken te verdelen. Door je bewust te maken van het verschil tussen spullen en de herinneringen die ze oproepen. Door een systeem aan te brengen in je werkwijze. En natuurlijk ook door de spullen die je wel wilt houden zo met je op te ruimen, dat je het allemaal goed kunt terugvinden.
Daarbij kun je kiezen voor allerlei werkvormen. Natuurlijk kun je het hele proces, kamer voor kamer, samen met mij doen. Dat kost tijd en dus ook geld, zeker als je wat ouder bent, en niet meer zo heel snel. Het kan ook anders, in een soort ‘light’-variant. We beginnen dan met één ruimte, die we samen helemaal uitmesten en opruimen. Vervolgens maken we een plan voor de volgende kamer. Dat plan voer je zelf uit, alleen of met een vriend(in) of familielid. Lukt dat goed en bevalt deze werkwijze, dan kom ik nog een keer terug om samen een plan te maken voor alle andere ruimten in het huis. Of misschien is dat niet eens nodig en maak je dat plan zelf. Dat plan voer je uit, in je eigen tempo. En als je er niet doorheen komt, maken we weer een afspraak voor een gezamenlijke sessie. Zodat je zelf daarna weer verder kunt, in je eigen tempo, met andere kamers die misschien weer makkelijker gaan.
En er is nog iets. Een professional organizer inhuren kost je inderdaad geld. Maar het levert heel veel op. Het allerbelangrijkste is: een huis waar je je prettig en vrij in voelt, een huis dat je de ruimte geeft om je bezig te houden met dingen die veel belangrijker zijn: ontmoetingen, ervaringen, uitstapjes, reizen of etentjes. En dat is onbetaalbaar.